تشكیل این سازمان می باشد. ناتودرواكنش به توسعه طلبی های شوروی سابق بوجود امد. ناتو با تغییر مناسبات جهانی در بسیاری مواقع حفظ منافع اعضای خود به ویژه امریكا را سرلوحه كارخود قرار داده و به ابزار اشغالگریهای این كشورجنگ طلب تبدیل شده وازیک سازمان دفاعی به سازمانی تهاجمی و اشغالگرتبدیل شده به هرحال نگرانی امروزازناتوبه دلیل نفوذ افكارو عقاید خاص دررهبری این سازمان و گزینشی بودن عملیات های این سازمان با توجه به تعاریف خاص ازمفاهیم حقوقی و سیاسی است. ارگان نظامی ناتوبا ابزارناتوی فرهنگی مثل رسانه به عنوان یک سربازنگاه می كند و مدیریت ناتوی فرهنگی درسطح كلان به عنوان یک لشكرازنیروی نبرد خود می نگرد. حادثه ی تروریستی یازده سپتامبررا می توان نقطه ی عطفی دررویكرد جدید بعدازجنگ سرد كه مبتنی بر امنیت و دفاع دسته جمعی بودارزیابی كرد. این رخداد سراغازفصل نوین درتعریف اهداف و رهیافت های ناتوبود. شعارو عملكرد ناتوضدو نقیض است ناتوبا شعارمبارزه با تروریسم و دفاع ازحقوق بشروارد عرصه بین المللی شده اما عملكرد ان با شعارش درتقابل است.
امروزه تروریسم از گستردگی كمتر وعمق بیشتری برخوردار است ” قربانیان اعمال تروریستی جدید اغلب مردم عادی هستند وبه صورت اتفاقی انتخاب می شوند (شاهد تجربی بارز، اعمال تروریستی سپتامبر2001)شیوه های تروریسم در نتیجه پیشرفت های تكنولوژیک پیوسته در حال دگرگونی است ووحشت،سبعیت و خشونت وپیش بینی ناپذیری آن، به علاوه قدرت تخریب بالای آن به مراتب درمقایسه با تروریسم به مفهوم سنتی آن قابل توجه است، تروریسم امروزی از حیث روش ها ونیز اهداف،گستره بین المللی دارد، فن آوری رایانه ها به عنوان یكی از عوامل تسهیل كننده تروریسم در مقایسه با تعریف تروریسم در مفهوم سنتی آن مد نظر است،تعریف واژه تروریسم در معنای جدید آن به علت گسترد گی و پیچیدگی آن دشوار می نماید، تروریست ها ی امروزی اعتقاد عمیق تری به عادلانه بودن آرمان خود دارند، آنهادر مقایسه با تروریست ها ی قدیمی خشن تر وجسورترند اسلحه های مورد نیاز تروریست های امروزی اغلب از بازارهای غیر قانونی بین المللی تسلیحات تهیه می شود و حتی ممكن است در مواردی از بازار فروشند گان قانونی تسلیحاتی كه نظم وقاعده وقانون بر آنها حكم فرما نیست تهیه می شود،درجهت گسترش امروزی تروریسم امروزی به صورت خود آگاه وناخود آگاه (چه از سوی تروریست ها و چه ازسوی مخاطبین آنها) از رسانه های صوتی و تصویری درحد بسیار بالایی استفاده می شود، تروریست های نو از پناهگا ههای سرزمینی مشخص سابق و حمایت های سیاسی كه سابقاًاز آن به صورت غیر رسمی برخوردار بوده اند،محروم گشته است،مسئله تروریسم نومانند بسیاری مسائل دیگر تحت تاثیر تغییرات ماهوی قرار گرفته است كه در چند سال گذشته در روابط شرق وغرب پدید آمده است، چرا كه گروه ها ی انقلابی،استقلال طلب و شورشی از پشتوانه عظیم ایدئولوژیكی، حمایت های سیاسی و اقتصادی و تسلیحاتی قطب های دوگانه جهانی عصر جنگ سرد محروم گردیده اند، واكنش حكومت ها در چند دهه اخیر نسبت به تروریسم،اغلب ناهماهنگی و بدون برنامه ریزی بوده است و از این رو بر گستاخی تروریست های امروزی،بازیگران عمده بین المللی را به كرات به بازی گرفته اند، تروریست ها در دهه های جدید به بازیگران جدید، با بردی بین المللی و جهانی تبدیل شده اند،تروریست های نو در گریختن از منفذ های موجود درسیستم بین المللی كه برای تنبیه و مجازاتشان برپا و برنامه ریزی شده است، تبحر یافته اند، انگیزه های تروریست های جدید تغییر یافته است. در جنگ سرد عمدتاً انگیزه هایشان ایدئولوژیک بود،ولی در سال های اخیر انگیزه های دیگری جایگزین بوده است. در هم تنیده شدن تروریسم با مسائل و مصایب عمده دیگر جهانی همانند جرایم فراملی، صلح وامنیت منطقه ای و. . . این مسایل را به هم مرتبط گردانیده است و راههای مقابله با آنها را محدود كرده است.
از ویژ گی های دیگر تروریسم نودر مقایسه با تروریسم به مفهوم سابق آن كه بسیار هم مهم جلوه می نماید، این است كه تقریباً همه جهانیان از آن متاثر هستند. یعنی همان طور كه یک شرقی از تروریسم متاثر هستند. یعنی همان طور كه یک شرقی از تروریسم متاثر می شود و می تواند به عملیات تروریستی متوسل شود،در نقطه مقابل این انسان شرقی، یک شهر وند غربی هم میتواند ازتروریسم متاثر شودو اقدام به عملیات تروریستی نماید. پس می توان گفت یكی از دلایلی كه باعث گردید، تروریسم در دستور كار جهانی قرار بگیرد، همین ویژگی های برجسته تروریسم امروزی بود كه تروریسم را مسئلهای قابل توجه درنزد افكار بین المللی قرارداد.
این رساله در پی بررسی ارزیابی عملکرد ناتو در مواجهه با تروریسم از منظر بین الملل در دهه اخیر می باشد.
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق
تروریسم بی شک یکی از مسائل و مشکلات مهم جامعه کنونی است. دنیای کنونی تروریسم را بسان آفتی همسنگ اعتیاد به مواد مخدر و تجاوز به حقوق مسلم انسانها و ملتها و افراختن آتش جنگ شناخته است. صدها سمینار وکنفرانس برای شناختن و بررسی علل و ریشه های آن و روش های جلوگیری از آن در کشورهای غرب وشرق تشکیل شده وهزاران کتاب برای پژوهش درباره آن از دیدگاه های گوناگون و در زمینه های مختلف مانند جامعه شناسی، سیاسی، حقوقی، مذهبی و اخلاقی منتشر گردیده است. لیکن نه تنها تروریسم از بین نرفته یا تخفیف نیافته، بلکه بر وسعت دامنه و تنوع صور آن افزوده شده است.
فرهنگ بزرگ معروف لیتره تروریسم را برابر “برقراری سلطه ارعاب و وحشت” تعرف کرده است. اگر این تعریف را بپذیریم، ترور عملی منفرد یا عاطفی نیست بلکه اقدامی است گروهی، سازمان یافته و حتی استراتژی سیاسی. اصطلاح و واژه تروریسم پیش از قرن نوزدهم معمول نبود و واژه “ترور” به معنای ایجاد ترس و وحشت وارعاب بکار می رفت، اگر کسی شاه یا مقام عالی دولتی را ترور می کرد، به این عمل “سوء قصد” می گفتند. ترور و تروریسم در ادبیات قرن نوزدهم بکار رفت و بعد به این معنی معمول شد، شاید به این علت که در دوران انقلاب کبیر فرانسه حکومت تند روان و اعدامهای بی حد و حساب بیگناهان دوره “ترور” نام گرفت.
پیشینه ی تحقیق:
در خصوص بحث عملکرد ناتو آثار زیادی از نویسندگان انجام شده است .پژوهش هایی که در این زمینه انجام گرفته است بیشتر بر نقش ناتو در افغانستان تاکید و تمرکز دارد و کمتر مطالعاتی هستند که عملکرد ان را به طور کلی بررسی کرده اند.دانشجویانی که نیز رساله ی پایانی خود را با عناوین مشابه دفاع کرده اند که میتوان از خانم شهبانو دولت پور در دانشگاه علامه طباطبایی اسم برد که رساله ی ایشان میتوان گفت بیشترین ارتباط موضوعی را با موضوع نگارنده دارند.در زمینه ی مقالات هم مقاله ای یا عنوان مفهوم نوین قدرت استراتژیک ناتو و تاثیر آن بر امنیت روسیه توسط آقابان احمدیان و بلوکی و خانم صارمی فرد منتشر شده و پیرامون عملکرد نوین آن که مقابله با تروریسم می باشد مباحثاتی را مطرح کرده است.در زمینه ی کتاب،کتابی که بتوان دقیقا به این موضوع پرداخته باشد کمتر می توان یافت بیشتر مبحث عملکرد ناتو در مواجهه با تروریسم به صورت تلویحی در کتابهایی مانند اتحادیه اروپا و ناتو با نویسندگی دکتر حمید زنگنه مطرح شده است.از کتاب های دیگرمی توان به کتاب های ذیل اشاره داشت:
-خالوزاده،سعید؛چالش های فراروی با توجه به دفاع مستقل اروپایی،چاپ دوم،دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی،1390
– سلیمه دارمی؛ ناتو در قرن بیست و یكم، تهران، انتشارات موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر، چاپ اول اسفند 1380
1-4 فرضیه ها
رویكرد تهاجمی و اشغالگرانه ناتو تحت پوشش مبارزه با تروریسم،وضعیت كشورهای اشغال شده را وخیم تر كرده است.
وجود سازمانی فراملی با دستورکاری مبنی بر مبارزه با تروریسم و نقض حقوق بشر می تواند سودمند باشد ولی چنانچه در اختیار عده ای خاص قراربگیرد می تواند بسیار خطرناک باشد.
1-5 اهداف تحقیق
1-5-1 هدف کلی
بررسی ارزیابی عملکرد ناتو در مواجهه با تروریسم ازمنظر بین الملل در دهه ی اخیر
1-5-2 هدف های جزیی
شناخت رویكرد دوگانه ناتو واعضای این ائتلاف نظامی دربرخورد با جنبش های مردمی و دخالت نظامی دركشورهای سرشارازمنابع غنی به بهانه های مختلف از جمله جنگ علیه تروریسم و دفاع ازحقوق بشر.
پی بردن به ماهیت فرهنگی ناتو كه برخلاف انچه تصور می شود جداو متفاوت ازناتوبا رویكرد نظامی نیست كه درحقیقت صورتی تكامل یافته ورشد داده شده از همان ناتوی سابق است.
شناخت اهداف ناتو درسطح جهانی و تاثیرآن بر عرصه بین المللی
1-6 جنبۀ نوآوری و جدید بودن تحقیق در چیست؟
سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ناتو با هدف سد نفوذ شوروی در قالب نظام دو قطبی پس از جنگ جهانی دوم ایجاد شد ولی با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و بلوک کمونیسم که فلسفه وجودی اولیه ناتو بود، از بین نرفت و بلکه حوزه ماموریت ها و شرح وظایف خود را با رویکردی توسعه طلبانه مورد تجدید نظر قرار داده و حوزه اعضای خود را نیز به سمت شرق افزایش داد که این اقدامات در تعارض با اصول حسن نیت و گسترش همکاری های بین المللی صلح آمیز می باشد. لذا عملکرد ناتو در دهه ی اخیر که حداقل در 5 جنگ و درگیری و اشغال منطقه ای مداخله داشته است قابل تحلیل و ارزیابی است و پژوهش حاضر با هدف بررسی موانع حقوقی بین المللی اقدامات توسعه طالبانه ناتو در مغایرت با اصل حسن نیت به عنوان یکی از اصول کلی حقوق بین الملل سعی در بررسی موضوع از جنبه حقوقی بین الملل دارد که همین ویژگی باعث تمایز و نوآورانه بودن پژوهش حاضر در مقایسه با سایر تحقیقات انجام گرفته در این حوزه به زبان فارسی تا کنون میباشد.
1-7 نوع روش کار
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات و انجام پایان نامه حالت توصیفی- تحلیلی دارد. در این راستا با مراجعه به کتابخانه ها، مراکز پژوهشی، دانشگاه ها و وب سایت های علمی جهت مطالعه منابع و فیش برداری از آنها اقدام خواهد شد و سپس بر اساس منابع گردآوری شده، اقدام به تدوین پایان نامه بر اساس پلان بندی پیشنهادی خواهد شد. در این روش تحقیقی، علاوه بر توصیف عینی و واقعی خصوصیات یک موضوع و بیان اطلاعاتی راجع به آن، به منظور بهبود شرایط کنونی و در راستای ارائه راهکارها و الگوهای پیشنهادی در زمینه مورد بحث تلاش می گردد.
1-8 ابزارگردآوری اطلاعات
روش گردآوری اطلاعات و مطالب، کتابخانه ای است؛ به گونه ای که با بهره گیری از منابع حقوقی مرتبط با بحث و مراکز علمی و پژوهشی، فیش برداری لازم انجام پذیرفته و اطلاعات به دست آمده از مجموع مطالعات فوق زمینه ی تهیه چهارچوب کلی و ابتدایی پژوهش را فراهم می آورد. همچنین به منظور غنای مباحث ارائه شده، با مراجعه به برخی از پایگاه های داده و جستجوی اینترنتی، مقالات علمی معتبری تحصیل و پایان نامه های که تا حدودی مرتبط با موضوع هستند، مورد استفاده قرار خواهد گرفت.