انسان و محیط زندگیش همواره دو واژه قابل تفکر و بحث انگیز است که بر اساس آثار بجای مانده پیشینیان و از ماورای قرنها و بلکه هزاران سال قبل مورد سوال بوده و در هر دورهای به فراخور حال و همراه با پیشرفت بشر و از دیدگاه های مختلف مطالعات زیادی درباره آن انجام گرفته است. شکی نیست که طبیعت و محیط زندگی و نوع اقلیمی منطقه همیشه از نعمات ارزانی شده از طرف خداوند را بی دریغ در اختیار بشر قرار داده و از ابتداییترین حوایج تا نهایت تمناهای او را برآورده است. آنچنانکه این وابستگیها روز به روز بیشتر شده و آدمی حتی فکر یک لحظه جدایی از محیط زندگی مناسب را از خود دور ننموده و مدام در جستجوی مامن و مسکن و محیط دلخواه در مهاجرت و تکاپو بوده است.
این روند تا قرون اخیر و قبل از صنعتی شدن جامعه انسانی ادامه داشته است. ولی اکنون با تغییرات و بلکه اختلافاتی که توسط بشر در زوایای مختلف محیط زندگیش پدیدار گشته این تعادل طبیعی بهم خورده است به موازات صنعتی شدن جوامع انسانی میزان بهرهوری از طبیعت و اقلیم آن و نعمات آن بطور تصاعدی و بی رویه افزایش یافته است. آنچنانکه حتی طبیعت قادر به پالودن کردن نخالههای دست ساخته بشری نمی باشد.
با نگاهی گذرا به ممالک صنعتی توسعه یافته فاصله میان انسان و محیط و کسیختگی وابستگیهای عاطفی بشر نمایان میگردد. انسان امروزی با دست خود محیط زندگی را چنان آلوده نموده که در برخی از کشورهای صنعتی حتی هوای تنفس مورد نیاز به سهولت در دسترس او قرار ندارد.
این گسیختگی روابط و ایجاد خلاء عاطفی در انسانها بگونهای در تزاید است که روز به روز بر تعداد بیماران و بویژه بیماریهای روانی و عصبی افزوده شده و هر روز پیش از بیش گامهای خود را بطرف نابودی تندتر میسازد.
با شرحی که گذشت و به مصداق اینکه علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد. لزوم چاره اندیشی اساسی جهت جلوگیری از آلودگی محیط زیست و اقلیم منطقه و متعاقب آن پیشگیری از نابودی انسان و امنیت و آسایش زندگی با تمام خصوصیات زندگیش به شدت احساس می شود.
خوشبختانه کشور ما در زمره کشورهای توسعه یافته میباشد که تعادل طبیعی آن در مقایسه با کشورهای توسعه یافته علیرغم بیتوجهیهای گذشته تا حد نسبتاً زیادی پا برجا مانده است که جهت تداوم این تعادل ضمن استفاده از مخازن و منابع موجود آن، استفاده بیرویه را نیز باید بطور کلی منسوخ نمود تا قبل از رسیدن به بن بستهاییکه در بالا بدان اشاره شد به رشد و شکوفایی صنعتی و کشاورزی دست یافته و همچنین در خصوص زبالههای دفن شده هم بصورت اصولی و بهداشتی دفن شده و از طرفی مکانیابی محل دفن زباله و وضع موجود و ارائه راهکارهای مناسب و بهتر برای جمعآوری و جداسازی و بازیافت و جلوگیری از آلودگی محیط زیست و اقلیم منطقه که شاهد محیطی سالم و پاکیزه و آب و هوای مناسب در شهر جعفرآباد مغان داشته باشیم، سوق داده شود.
این پایان نامه با عنوان نقش آلودگی زبالههای دفن شده در جعفرآباد مغان بر محیط زیست و اقلیم منطقه در 5 فصل به شرح زیر تدوین شده است:
فصل اول: کلیات تحقیق
فصل دوم:مبانی نظری تحقیق
فصل سوم:ویژگی های جغرافیایی محدوده مطالعاتی
فصل چهارم:یافته های تحقیق
فصل پنجم:ارزیابی فرضیه،نتیجه گیری و پیشنهادات. که امید است مورد توجه مسئولان اجرایی و برنامه ریزان مرتبط با نواحی شهری قرار گیرد.
1-1.بیان مسئله و ضرورت انجام تحقیق
توجه به محیط زیست و آلودگی و حفظ سلامتی انسان و کلیه موجودات کره زمین و طبیعت سالم و پاک یکی از اصول اساسی در بقای زندگی و استفاده از مواهب خدادادی است که به وفور در اختیار ما قرار دارد. کنترل آلودگی محیط از جمله مواد زاید جامد، بخش مهمی از این وظیفه را تشکیل میدهد که با توجه به اصول و موازین بهداشتی اقتصادی جایگاه ویژهای را در علوم و فنون جدید به خود اختصاص داده است. بدین لحاظ باید تا حد امکان به مواردی همچون اهمیت مسئله شناخت و طبقه بندی مواد، سیستمهای جمعآوری و حمل و نقل و روش های دفع و دفن مواد و عدم آلودگی محیط زیست شهری و اقلیمی منطقه مورد توجه قرار گیرد. همچنین بایستی مبادرت به ارائه راهکارهای اساسی در جهت بهبود شرایط و بهینهسازی تکنولوژی موجود در مدیریت مواد زاید جامد و زبالههای شهری جمعآوری شده توسط شهرداری در حد کلان اقدام نمود که در صورت اعمال، بازتاب آن تأثیر اساسی در حفظ بهداشت و سلامت محیط زیست جامعه و اقلیم منطقه ما خواهد داشت.
توجه به امر بهداشت و سلامت جامعه و رعایت جنبه های پیشگیری قبل از درمان بدون توجه به سیستمهای جمعآوری و دفع مواد زاید که سبب آلودگی در شهرها و روستاههای کشور است، امکان پذیر نیست. اشاعه بیماری کیست هیداتیک، بروز گهگاه و با انواع بیماریهای پوستی و سلسله بیماریهای سرطانزا و سکتههای نابهنگام در جوامع کنونی که معمولاً به مواد فسادپذیر و پس ماندهای شیمیایی محیط زیست و اقلیم منطقه نسبت داده می شود. ماحصل تداخل صدها نوع مواد سمی و عفونتزا با زبالههای شهری و انتشار آنها در آب و خاک و هوای زندگی روزمره ماست.
یکی از عوامل مهم و نقش اساسی در خصوص آلودگی محیط زیست و اقلیم منطقه که باید توجه ویژهای به خطرات و زیانهای ناشی از عدم کنترل زبالههای شهری و صنعتی و غیره را شناسایی نموده و در سیستم جمعآوری به حمل و نقل توجه خاصی گردیده و به روش های دفع زباله از قبیل سوزاندن، کمپوست و دفن بهداشتی نیز اهمیت داده شده و در زمینه بازیافت نیز آگاهی کامل داشته باشد. تا بتوانیم از آلودگی محیط زیست و اقلیم منطقه را تا حد امکان کاهش داد. از اینرو قبل از شروع بحث، پرسش زیر را در پیش رو خواهیم داشت:
- در مورد جلوگیری از آلودگی محیط زیست و اقلیم منطقه، مکانیابی محل دفن زباله و وضع موجود و ارائه راهکارهای مناسب و بهتر جهت جمعآوری و جداسازی و بازیافت و یا دفن بهداشتی آن در شهر باید چه اقداماتی را انجام داد.
در سالهای اخیر افزایش روز افزون تولید مواد زاید جامد شهری موجب شده، حفاظت محیط زیست از آلودگی خاك ناشی از دفن بیرویه زباله اهمیت فراوانی را به خود اختصاص دهد. انسان و بسیاری از موجودات به شیوه های مختلف، تولید كننده زباله هستند و كنترل آنها نوعی تضمین سلامت و بقای محیط زیست به شمار میرود. جمعیت شهرها زیادتر می شود، ساختمانهای یک و دو طبقه به ساختمانهای چند طبقه در وسعت محدود تراکم پیدا می کند. فضاهای سرانه در شهرهای بزرگ کمتر و کمتر شده و با تولید زباله بیشتر در وسعت کمتر رابطه پیدا می کند. از طرف دیگر پیشرفتهای علمی و صنعتی و مصرف روز افزون مردم تولید سرانه زباله را نیز افزایش میدهد و در چنین اوضاعی مسئله زباله در شهرها مشکل پیچیدهای را ایجاد می کند. تلنبار کردن و بطور غیر اصولی و غیربهداشتی جمعآوری و حمل و نقل و دفع زباله در جاهای پرجمعیت با خودپالایی طبیعی سازگار نیست و آنرا شکست داده و محیط را آلوده ساخته و باعث شیوع بیماریهای خطرناک از قبیل بیماریهای رودهای و انواع مسمومیتها می شود. با توجه به شرح مختصری که گذشت اولویت و ارجحیت دادن به مسئله زباله به خودی خود نمایان و مشهود است و از آنجا که شهر جعفرآباد شهر جدید التاسیس بوده و بر شاهراه اصلی پارسآباد به بیلهسوار و گرمی واقع گردیده و از سوی دیگر به علت برخورداری از امکانات رفاهی و تفریحی مردم اکثر روستاهای اطراف به شهر جعفرآباد سرازیر شده و جمعیت آن از رشد بالایی به نسبت سالهای قبل برخوردار گردیده، بطوریکه جمعیت کنونی جعفرآباد به حدود 15 هزار نفر بوده است. روستای چالما کندی نیز با جمعیتی بالغ بر 14700 نفر تا سالهای آینده به عنوان یکی از محلههای جدید برای شهر جعفرآباد محسوب خواهد شد. با توجه به مطالب ارائه شده فوق بعلت اینکه زباله به عنوان یک معضل بزرگ برای شهر جعفرآباد محسوب می شود و یکی از اولویتهای اصلی جهت بهبود و ساماندهی اوضاع شهری بحساب میآید.