:

     امروزه باگسترش صنعت پرورش طیور، اردک جایگاه ویژه ای در این میان داشته و هم اکنون نیز نگرش خاصی به این مقوله وجود دارد. پرورش آسان ، مقاومت نسبی این پرنده به شرایط متغیر و متفاوت آب وهوایی و برخی بیماریهای خاص و از همه مهم تر عدم نیاز به بررسی جیره ای که البته بیشتر در بحث پرورش سنتی به آن توجه می شود ، از جمله مواردی است که رغبت به نگهداری سنتی و صنعتی اردک را با دیدگاهی خاص مواجه میسازد . درصنعت تولید گوشت طیور ، گوشت اردک حدود 7/1 درصد تولید را به خود اختصاص داده است(مجله دنیای کشت و صنعت ، 1390 ) که عمدتا” در آسیای شرقی ( چین، تایوان و ویتنام) تولید می شود . از اردک به غیر از گوشت محصولات دیگر هم مانند تخم های خوراکی ، کبد چرب ، کرک و پر بدست می آید که از نظر اقتصادی مهم هستند.

خصوصیات عمومی اردک: -1-1

     اردک پرنده ای با بدن کشیده وپاهای کوتاه است،که باعث می شود بدنش نزدیک زمین قرار گیرد . اردک از پرندگان نوک پهنی است که در جانور شناسی به آن ها لامیلورستر ¹ می گویند درازا وحجم بال اردک نسبت به سایر طیور متوسط است واردک اهلی بدین دلیل به خوبی نمی تواند پرواز کند . حرارت طبیعی بدن اردک 7/40درجه سانتی گراد وتعداد نبض به طور متوسط ۳۱۲ دفعه در دقیقه وتعداد تنفس ۱۶ – ۲۸ بار در دقیقه می باشد . سر بزرگ وقطر منقار آن در بالا وپایین کم است . بدنی ترتیب از اتصال منقار به یکدیگر برجستگی خاصی از نیمرخ در آن ها دیده نمی شود . حجم منقار در اردک ها نسبت به سایر طیور وبخصوص غاز زیادتر بوده وسطح بیشتری را نسبت به سر وجثه حیوان اشغال می کند . منقار در محل اتصال به سر نازک تر از قسمت آزاد است . از این رو تقریباً به صورت یک بیلچه در آمده است . منقار از غشای صاف وهمواره پوشیده شده است که لبه آن از یک قسمت شاخی پوشیده می شود . زبان در اردک قوی وعضلانی است وغدد چشائی فراوانی دارد که به وسیله آن ها تا اندازه ای طعم مواد غذائی را حس می کند . گردن اردک کوتاه وقطر آن متوسط است . پرها تمام بدن اردک ها را پوشانیده وغشای ضخیمی را در روی پوست تشکیل می دهد . این پرها به خوبی روغنی شده اند واین امر مانع از رسیدن آب ورطوبت به بدن می گردد

1-2- نژادهای اهلی اردک:

نژادهای متعددی از اردک اهلی در جهان وجود دارد که این نژادها به گروه های گوشتی ، تخمگذار ، دو منظوره وتزیینی تقسیم می شوند ودر این جا به معرفی این نژادها می پردازیم

1) نژادپکین¹: اولین بار در سال ۱۸۷۳ به عنوان یک نژاد مشخص معرفی شده است منشا این نژاد کشور چین است در حال حاضر بیشتر مزارع پرورش اردک گوشتی در آمریکا از این نژاد استفاده می کنند . وزن اردک نر بالغ در حدود ۴ تا 5/4 کیلوگرم واردک ماده بالغ 6/3 تا ۴ کیلو گرم است . این نژاد تخمگذار خوبی نیز هست به طوری که سالیانه بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ عدد تخم می گذارد ووزن هر یک عدد تخم آن در حدود ۸۵ گرم بوده ورنگ پوسته آن سفید کرمی ویا سبز فام است . این نژاد دارای بدنی کشیده وسینه ای پهن بوده ورنگ آن سفید کرمی ورنگ پوست آن زرد ورنگ منقار وپاها پرتقالی است . وجه تمایز اردک نر از ماده ، وجود دو پر کوچک تابیده در منتهای الیه دم است . امتداد بدن از شانه به طرف پشت ، شیب دار بوده ودر حقیقت قسمت انتهایی بدن ودم نزدیک زمین قرار گرفته است . این طرز ساختمان بدن وهمچنین طرز راه رفتن ،پرنده را شبیه به پنگوئن ها می سازد . طرز ساختمان بدن سبب شده است که حیوان نتواند به آسانی بر روی زمین جفتگیری کند از این رو برای جفتگیری باید در آب برود.. بهترین سن برای عرضه در بازار سن ۸ تا ۱۲ هفتگی است ودر این سن وزن اردک بین ۲ تا ۳ کیلوگرم خواهد بود ، وپس ازآن بتدریج از کیفیت گوشت کاسته می شود .این نژاد آرام بوده وشرایط محیطی را بخوبی تحمل می کند، ودر مقایسه با سایر نژادها از بال کوچک تری برخوردار است وزیباتر به نظر می رسد اردک ماده آن علاقه چندانی به خوابیدن بر روی تخم ندارد.

2) نژاد روئن² : منشا این نژاد شهر روئن درایالت نرماندی فرانسه است که نام نژاد نیز از نام آن گرفته شده است واین نژاد تا حدودی شبیه نژاد پکین است . این نژاد در اصل از نژاد اردک وحشی مالارد منشعب شده واردک نر آن دارای بال وپرهای زیبای آبی وسبز وسیاه است ودر لابلای آن خطوطی سفید قرار دارند . وزن اردک نر در حدود 5/4 کیلوگرم ووزن اردک ماده ۴ کیلو گرم است . از نظر رنگ ، نر وماده در این نژاد اختلاف دارند ورنگ نرها زیباتر از رنگ ماده ها می باشد . جثه نرها نیز از جثه ماده ها بزرگ تر است .رنگ اردک ماده سفید وقهوه ای روشن است وپاها ومنقار به رنگ پرتقالی وپوست به رنگ زرد است واردک ماده آن علاقه چندانی به خوابیدن بر روی تخم ندارد .ماده اردک ها سالیانه ۸۰ عدد تخم می گذارند که رنگ پوسته تخم خاکستری آبی فام تا سبز می باشد . گوشت شان بسیار لذیذ وخوش خوراک است  

1- Peck

2- Rouen

3) نژاد ایلسبوری¹: اردکی تنبل وسنگین وزن از اردک های نژاد گوشتی است که منشا آن دره ایلسبوری در حومه شهر لندن در انگلیس است ، ووزن اردک نر آن در حدود 5/4 کیلوگرم ووزن اردک ماده در حدود ۴ کیلوگرم است این نژاد برای تولید گوشت مناسب است . اردک ایلسبوری منقاری بلند ، راست وبه رنگ سفید صورتی فام ، وپاهای پرتقالی رنگ دارد و برخلاف رنگ پوست سایر نژادهای اردک که معمولاً زرد است رنگ پوست اردک ایلسبوری سفید است میزان تولید تخم آن سالیانه در حدود یکصد عدد تخم است

4) نژاد آنکونا²: این اردک جزو نژادهای گوشتی است ومعمولاً جوجه های آن به رنگ شوکولاتی وسفید واردک های بالغ به رنگ سیاه وسفید اند . سر وگردن وسینه معمولاً به رنگ سفید وباقی اجزای بدن به رنگ سیاه است .

5) نژاد خالدار استرالیایی: این نژاد در سال ۱۹۲۰ میلادی در آمریکا بوجود آمد ودر سال ۱۹۲۸ برای اولین بار به نمایش گذاشته شد ، این نژاد از تلاقی نژادهای مالارد ، دم دراز وکال وبرخی نژادهای خالدار از گله های اردک وحشی استرالیایی بوجود آمد . اندازه جثه این اردک ها حد واسطی بین گونه مالارد نوک دراز وگونه کال نوک کوتاه می باشد . وزن اردک نر آن یک کیلو تا 2/1 کیلوگرم واردک ماده بین ۸۷۰ گرم تا ۱۰۵۷ گرم می باشد . این نژاد از لحاظ رنگ واریته های مختلفی نظیر : سرسبز ، سر آبی وسر نقره ای دارد . اردک خالدار استرالیایی تخمگذار خوب ومادری ممتازاست جوجه اردک های بسیار فرز وچالاکی دارد واز لحاظ قدرت پرواز همانند نژاد کال پرندگانی توانا هستند.      

1ـ3 ـ جایگاه اردک:

     اردک از حیواناتی به شمار می رود که علاقه زیادی به آب دارد وبسیاری گمان می کنند که زندگی در خشکی برای حیوان با لذت ورضایت همراه نیست . ولی باید دانست که برخلاف تصور ، تجربه نشان داده است که اردک خیلی زود به تغییر محیط ووضع موجود عادت کرده وبه آسانی قادر است کمبود آب ودریاچه وامثال آن را با مراتع وعلف زارهای سبز وخرم جبران نموده وحتی پرورش به طریقه بسته را به نحوی که در مویر سایر طیور اهلی جریان دارد به آسانی وخوبی تحمل نماید . در مورد ساختمان جایگاه ولانه اردک ها شرایط واصولی که برای مرغداری ها باید در نظر گرفته شود عیناً جهت لانه های اردک قابل اجرا می باشد ، منتهی باید در نظر داشت ، چون اردک ها عادت دارند تمام مدت شب وروز را در هوای آزاد زندگی کنند ودائماً در حال حرکت وفعالیت باشند لذا باید سعی شود تا حد امکان محوطه های محصور ووسیع وبزرگی را در جلوی هر لانه برای اردک ها اختصاص داد که حیوانات بتوانند در مواقع لزوم از جایگاه های خود خارج شده ودر آن قسمت به جست وخیز بپردازند

1-4- ضرورت تحقیق:

از آنجا که تحقیقات کافی تغذیه ای به منظور افزایش عملکرد وبازده تولید مثلی اردک بومی ایران صورت نگرفته است ، در این تحقیق دو آمینو اسید اصلی محدود کننده جیره های طیور یعنی متیونین ولیزین وهمچنین ال کارنتین به عنوان بهبود دهنده متابولیزم انرژی در جیره اردکهای بومی مورد بررسی قرار گرفته واثر آنها برصفات عملکردی وبه ویژه تولید مثلی وهمچنین تأثیر بربرخی فراسنجه های خونی ارزیابی گردیده است.

1-5- اهداف تحقیق:

1– بررسی تاثیراستفاده ازسطوح مختلف ال کارنتین ومتیونین ولیزین بروزن بدن ، نطفه داری، جوجه درآوری ووزن جوجه یکروزه اردک بومی گیلان

2- انتخاب وتعیین مناسب ترین سطح استفاده از الکارنتین ومتیونین ولیزین در جیره اردک های بومی گیلان