اثر بخشی درمان ذهن­ آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی

درمان­های مبتنی بر ذهن­آگاهی بواسطه­ی  این که به هردو بعد جسمانی و ذهنی می ­پردازد دارای اثر بخشی بالایی برای درمان برخی اختلالات بالینی و بیماری­های جسمانی گزارش شده است. تاکنون پژوهش­های زیادی اثربخشی آموزش این شیوه­ درمانی را نشان داده­اند،  برای مثال پژوهشگران 145 بیمار افسرده­ی  بهبودیافته را آموزش ذهن­آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی دادند و بعد از 60 هفته پیگیری، نتایج نشان دادند که احتمال افسردگی مجدد در بیمارانی که ریسک بالای برگشت بیماری را داشتند)برای مثال، افرادی که سه دوره یا بیشتر افسردگی را تجربه کرده بودند  (40درصد شده است، در­حالی­که این احتمال در افراد افسرده­ای که این آموزش را ندیده بودند،66درصد بود(اسپیکام ، کارلسون، گودی و آنگن؛200). تیزدل و همکاران(1995به نقل از حیدری،1380) به نتایج مشابهی اشاره کردند که نشان می­داد میزان عود از 78 درصد به 36 درصد کاهش پیدا کرده است.  در پژوهش دیگری، سون، نیکلیک، پاپ و پاور(2011) 231 دانشجوی دانشگاه پنسیلوانیا را به طور تصادفی به دو گروه 10 نفری آزمایشی و کنترل تقسیم کرد و با هدف پیشگیری از اضطراب و افسردگی آنها را تحت آموزش ذهن­آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی قرار داد.  پس از یک دوره­ یک­ساله پیگیری، شرکت­کنندگان در دوره­ آموزشی نسبت به گروه کنترل به طور معنی­داری اضطراب و افسردگی و نگرش های ناکارآمد کمتری داشتند.

در مورد تاثیر ذهن­آگاهی بر بیماری­های مزمن، فولی ، بایلی، هوکستر، پرایس و سینکلیر(2010)115نفرازبیماران سرطانی را به عنوان گروه نمونه انتخاب کردند و برایشان برنامه­ی آموزشی هشت هفته­ای، هفته­ای یک جلسه، ذهن آگاهی گذاشتند،10هفته بعد نتیجه­ پیش­آزمون و پس­آزمون­ها نشان داد که شرکت­کنندگان در مقیاس­های اضطراب، افسردگی و نگرانیکاهش معنادار و در مقیاس کیفیت زندگی بهبود معناداری نشان دادند.

هچنین در تحقیقات متعدد دیگر درباره اثر بخشی مداخله­ی ذهن­آگاهی بر سرطان و درد مزمن نتیجه نشان داد که در این بیماری ها مداخله­ی ذهن­آگاهی منجر به کاهش مشکلات هیجانی و افزایش خلق و خو در این بیماران شد(گروسمن، نیمن، اسمیت و والاچ،2004؛ مورون و همکاران،2008). همچنین در مطالعه­ سون و همکاران(2011) با هدف بررسی اثر بخشی مداخله­ی ذهن­آگاهی بر بیماران دیابتی که در آن دو گروه بیمار دیابتی(گروه کنترل و گروه مداخله) شرکت داشتند، نتیجه­ تحقیق نشان داد که شرکت در گروه مداخله منجر به افزایش کیفیت زندگی، کاهش میزان فشار خون و اضطراب، استرس و افسردگی در این بیماران شده بود. همچنین بیماران دیابتی که در گروه مداخله­ی ذهن آگاهی شرکت کرده بودند نسبت به گروه کنترل در شاخص فشار خون و میزان HbA1cکاهش معناداری نشان دادند.

ذهن­آگاهی مبتنی بر شناخت­درمانی ، برای اولین بار در ایران در حوزه­ اختلالات خوردن مورد استفاده قرار گرفت. نتایج، نشان­داد که ذهن­آگاهی مبتنی بر شناخت­درمانی در کاهش­چاقی موثراست و نتایج حاصل از پیگیری یک ماهه، پایداری نتایج را نشان داد(موسویان و همکاران،1389).

2^{.Speca,Carlson,Goodey&Angen}

3^{.Son,Nyklicek,Pop&Pouwer}

1^{.Foley,Bailie,Huxter,Price&Sinclair}

2.Distress

3^{.Grossman,Niemann,Schmidt&Walach}